Zuivel en acne

In figuur 1 ziet u een schematische versie van de onderstaande uitleg.

Zuivel bevat heel veel hormonen (Dijs-Bom, 2013). Denk aan melk van een koe. Dat wordt gemaakt voor een kalf en niet voor ons als mens. De melk bevat erg veel groeihormonen, bijvoorbeeld oestrogenen, progesteron en androgenen (testosteron) (Dit is het effect van zuivel op de huid!, sd). In verse melk vindt je een genetische boodschapper die eigenlijk de groei-informatie uit de koe door moet geven aan het kalf, dit is het groeihormoon. Het gaat hier om micro-RNA (zie onderstaande uitleg over micro-RNA). Daarnaast bevatten zuivelproducten stoffen die in je lichaam zorgen voor een stijging van de insulinespiegel. Het stofje insulin-like-growth factor 1 (IGF-1) wat in melk zit, is een insuline-achtige groeifactor. Dit stofje wordt daarom ook in verband gebracht met de vorming van acne. Het innemen van hormoonachtige stoffen zorgt dus voor een verhoogde talgproductie en laat de vetminnende bacterie propionibacterium acnes (zie onderstaande uitleg over de proionibacterium) als een razende woekeren in de poriën. De hormonen kunnen acne triggeren of zelfs verergeren. Het stofje IGF-1 dat zorgt voor een verhoging van het insulinespiegel heeft een versneld effect op de aanmaak van talg en een sneller groeitempo van de huidcellen. Daardoor zullen deze huidcellen eerder afsterven en zal er een ophoping van dode huidcellen ontstaan. Door de ophoping van dode huidcellen krijgen we verstoppingen van de poriën. Al deze processen dragen uiteindelijk samen bij aan de vorming van acne. Acne wordt dus voornamelijk veroorzaakt door een combinatie van factoren, waaronder verhoogde talgproductie, verstopte poriën en een ontstekingsreactie in de talgklieren en haarfollikels. 

figuur 1. vorming van acne door zuivel.

Propionibacterium acnes

Propionibacterium acnes is een veel voorkomende bacterie op de huid (Lalieu, 2013) (Propionibacterium-acnes, sd). Het is een huidbacterie die goed groeit in een anaerobe (zuurstofarme) omgeving. Deze soort leeft in huidporiën en haarzakjes en voedt zich met talg. Deze vettige substantie wordt gemaakt om de huid waterbestendig te houden. P.acnes is een goedaardige huidbacterie die ervoor zorgt dat schadelijke bacteriën de poriën niet binnen kunnen dringen. Door het stofje IGF-1 gaat de talgproductie omhoog en daardoor komt er teveel talg wat het P.acnes niet aankan. Er ontstaan mee-eters die vervolgens gaan ontsteken en dit leidt dan tot acne. 

Micro-RNA

Micro-RNA (zie figuur 2) zijn piepkleine moleculen die genen kunnen reguleren en modificeren (Ottenburghs, 2017). Ze zijn zo klein dat ze worden vergeleken met nanodeeltjes, 1-100 nanometer. RNA-moleculen bestaan uit slechts 21 tot 25 letters lang, ze zijn cruciaal voor de cel. DNA bevat genetische recepten om eiwitten te maken. Deze recepten vormen slechts 1,5 procent van ons genoom. De overige 98,5 procent werd vroeger gezien als junk DNA, een lange DNA-tekst zonder betekenis of functie. Na een lang onderzoek zijn onderzoekers van de Encyclopedie van DNA Elementen (ENCODE) erachter komen dat ongeveer 80 procent van het genoom biochemische activiteit vertoont. Het betekent echter niet dat dit DNA ook een biologische functie vervult. Naar schatting is 8 tot 15 procent van ons DNA functioneel.    

DNA en RNA

Een groot deel van ons DNA (desoxyribonucleïnezuur) wordt overgeschreven op RNA-moleculen (Ottenburghs, 2017). RNA (ribonucleïnezuur) lijkt heel erg op DNA, maar er zijn toch wat belangrijke verschillen (zie figuur 3). Ten eerste bestaat RNA uit één enkele keten letters, DNA daarentegen is opgebouwd uit twee keten die rond elkaar draaien in een dubbele helixstructuur, spiraalstructuur (zie figuur ..). Ten tweede heeft RNA een net iets ander alfabet dan DNA. DNA bestaat uit het vierletterige alfabet A, T, G en C. In het RNA-alfabet wordt de T vervangen door een U, deze letter komt namelijk overeen met de base Uracil. Tenslotte bestaat de ruggengraat van RNA uit ribose-suikers (dat verklaart de R in RNA), terwijl DNA desoxyribose-suikers verkiest (verklaart de D in DNA). Propionibacterium acnes is een veel voorkomende bacterie op de huid. Het is een huidbacterie die goed groeit in een anaerobe (zuurstofarme) omgeving. Deze soort leeft in huidporiën en haarzakjes en voedt zich met talg. Deze vettige substantie wordt gemaakt om de huid waterbestendig te houden. P.acnes is een goedaardige huidbacterie die ervoor zorgt dat schadelijke bacteriën de poriën niet binnen kunnen dringen. Door het stofje IGF-1 gaat de talgproductie omhoog en daardoor komt er teveel talg wat het P.acnes niet aankan. Er ontstaan mee-eters die vervolgens gaan ontsteken en dit leidt dan tot acne. 

figuur 2. het micro-RNA

figuur 3. het structurele verschil tussen RNA en DNA.